Εργασιακές σχέσεις – Κοινωνική Ασφάλιση

Ο   Εργατικός   Κώδικας   (ΦΕΚ   26/01.04.1986,   τελευταία   τροποποίηση   ΦΕΚ 15/2010), όπως έχει συµπληρωθεί µε µεταγενέστερες νοµοθετικές πράξεις, αποτελεί το βασικό νοµοθετικό πλαίσιο που διέπει τις εργασιακές σχέσεις.

Για τους αλλοδαπούς που προτίθενται να εργαστούν στην Βουλγαρία, απαιτούνται ορισµένες προϋποθέσεις,  όπως η προγενέστερη  εξασφάλιση άδειας εργασίας, την οποία εκδίδει η Εθνική Υπηρεσία Απασχόλησης  και ισχύει για ένα έτος  µε δυνατότητα επιµήκυνσης για επιπλέον δύο έτη.

Κατ’ εξαίρεση, η εκδιδόµενη άδεια δύναται να είναι µεγαλύτερης διάρκειας προκειµένου περί προσώπων που κατέχουν υψηλές διευθυντικές θέσεις ή σε ειδικές περιπτώσεις χειρισµού εξοπλισµού αλλοδαπής προέλευσης. Για τους πολίτες  των κρατών µελών της ΕΕ ισχύουν τα κοινοτικώς κρατούντα (EEC No 1612/1968) : ∆εν απαιτείται  άδεια εργασίας ή άλλη διαδικαστική προϋπόθεση, καθώς, µετά την ένταξη της χώρας στην ΕΕ, οι κοινοτικοί υπήκοοι δε θεωρούνται αλλοδαποί (ν. 153/1998, όπως τροποποιήθηκε µε το ν. 103/2009). 

         

Τα θέµατα εργασίας και κοινωνικής ασφάλισης των αλλοδαπών που εργάζονται στην Βουλγαρία ρυθµίζονται βάσει των εσωτερικών νόµων εκτός εάν άλλως προβλέπεται στις διεθνείς συµφωνίες που έχει προσυπογράψει η Βουλγαρία.

Οι  αµοιβές  των  εργαζοµένων  µπορούν  να  ορίζονται  σε  λβ/λέβα  ή  σε  ξένο νόµισµα, πλην όµως, στην πράξη, η αµοιβές καταβάλλονται σε λέβα (δηλ. το ισοδύναµο σε λέβα του συνοµολογηθέντος µισθού).

Μισθοί –Ασφαλιστικές εισφορές

Ο κατώτατος µηνιαίος µισθός, µετά τις τελευταίες αυξήσεις (από 01.01.2009 µε ανανεωµένη ισχύ από 01.01.2010), έχει διαµορφωθεί  στα 240  λέβα  ή  € 123  για κανονικό  ωράριο εργασίας (8 ώρες/ηµέρα και 40 ώρες/εβδοµάδα) και σε 1,42 λέβα ανά ώρα εργασίας. Το δ’ τρίµηνο 2010 ο µέσος µηνιαίος µισθός έφθασε στα 669 λέβα µε µέσο ανώτερο τα 1.417 λέβα στο χρηµατοπιστωτικό  – ασφαλιστικό τοµέα και µέσο κατώτερο τα 432 λέβα στον τοµέα υπηρεσιών εστίασης. Για το ως άνω διάστηµα, ο µέσος µηνιαίος µισθός στο δηµόσιο τοµέα ανήλθε στα 777 λέβα.

Σύµφωνα µε συγκριτικά στοιχεία του EUROSTAT, οι µισθοί στην Βουλγαρία αντιστοιχούν µόλις στο 36% του εθνικού ΑΕΠ (από  τα χαµηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη), το δε µέσο µηνιαίο εισόδηµα των β/νοικοκυριών υπολείπεται κατά 8 φορές του µέσου όρου των κρατών µελών της Ε.Ε. Επίσης, σύµφωνα µε στοιχεία του CITUB (Συνοµοσπονδία Ανεξάρτητων Εµπορικών Ενώσεων Βουλγαρίας), οι µέσες ετήσιες ακαθάριστες αποδοχές στην βιοµηχανία και τις υπηρεσίες είναι περίπου 15 φορές χαµηλότερες του µέσου όρου της Ε.Ε.

Η βουλγαρική νοµοθεσία κοινωνικής ασφάλισης έχει σηµαντικά τροποποιηθεί κατά την διάρκεια των τελευταίων ετών λόγω αφενός της ταχύτατης ανάπτυξης των οικονοµικών σχέσεων της χώρας και αφετέρου της εναρµόνισής της µε την κοινοτική νοµοθεσία. Ο Κώδικας Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΕΚ 110/1999, µε τις πρόσφατες τροποποιήσεις ΦΕΚ 113/28.12.2007) ρυθµίζει τα συναφή θέµατα ενώ συµπληρωµατικές διατάξεις στον Ετήσιο Προϋπολογισµό του Νόµου Κρατικής Κοινωνικής Ασφάλισης (ABSSIA) ρυθµίζουν θέµατα σχετικά µε τις ανώτατες και κατώτατες εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Η κοινωνική ασφάλιση, στην Βουλγαρία, παρέχει αποζηµίωση, οικονοµική βοήθεια και συντάξεις στους ασφαλισµένους για κινδύνους όπως : προσωρινή ανικανότητα προς εργασία, αναπηρία, µητρότητα, γήρατος και θανάτου.

Σύµφωνα µε τις πλέον πρόσφατες ρυθµίσεις, οι µέσες ασφαλιστικές εισφορές ανέρχονται σε περίπου 33% του µικτού µισθού για το 2010 και καταβάλλονται κατά 20–21% από τον εργοδότη και κατά 13% από τον εργαζόµενο.